Is het friet of patat?

Friet of Patat? De Vraag Ontleed

Friet of patat? Het blijft een discussie in Nederland. In het noorden noemen ze het vaak patat, in het zuiden meestal friet. Maar waarom die verschillende namen? En maakt het eigenlijk uit? We leggen het simpel uit.

Frietbakker / Patatbakker in een Friet enzo Frietkar

De Geschiedenis van friet en patat

Het frituren van aardappelen gebeurd al jaren of zelfs eeuwen. Waarschijnlijk komt de oorspronkelijke friet/patat uit België, waar ze in de 17e eeuw aardappelen in reepjes sneden en frituurden. De naam “patat” komt van het Spaanse woord voor aardappel: “patata”. Toen aardappelen in de 16e eeuw naar Europa kwamen, werd dit woord in Nederland overgenomen.

In het zuiden van Nederland ontstond de term “friet”, waarschijnlijk door de Belgische invloed. De Belgische frietkramen waren bekend om hun goudbruine frieten en werden een inspiratiebron voor Nederland. In het noorden daarentegen gebruikte men het woord “patat”, wat daar al een bekend begrip was voor aardappelen. Zo groeiden twee namen naast elkaar, afhankelijk van de regio.

Het verschil in benaming werd verder gevoed door de culinaire tradities. Terwijl in het zuiden ambachtelijke friet populair bleef, werd in het noorden vaker gekozen voor een eenvoudigere bereiding en aardappel-gerechten, wat misschien ook heeft bijgedragen aan het gebruik van het woord “patat”.

Verschillen per regio

In Nederland zie je een duidelijke scheiding in het gebruik van “friet” en “patat”. In het noorden en westen van Nederland hoor je meestal “patat”. Hier is het woord zo ingeburgerd dat je bijna niemand hoort praten over “friet”. In het zuiden, zoals in Brabant en Limburg, zegt men juist “friet”. Dit is vooral te danken aan de Belgische invloed, waar friet traditioneel een groot deel uitmaakt van de eetcultuur.

In België zelf is er geen twijfel: daar heet het gewoon “friet”. Hier wordt zelfs onderscheid gemaakt tussen “friet” en “patat”. “Friet” staat voor de gefrituurde variant, terwijl “patat” de rauwe aardappel betekent. Dat verschil zie je in Nederland niet terug, waar beide termen voor hetzelfde gerecht worden gebruikt.

Op de onderstaande kaart zie je de grens zoals deze ook ooit is bepaald door het meertens instituut.